Porady

Planowanie głowicy domowym sposobem - jak samemu przywrócić pełną sprawność silnika?

Photo by Garett Mizunaka on Unsplash

Głowica silnika to kluczowy element każdej jednostki napędowej. Odpowiednie dopasowanie głowicy do bloku silnika gwarantuje nie tylko wysoką moc i moment obrotowy, ale przede wszystkim niezawodność całego układu. Niestety z biegiem czasu występuje zużycie powierzchni stykowej pomiędzy blokiem a głowicą. Skutkuje to spadkiem kompresji w cylindrach, utratą mocy, zwiększonym zużyciem paliwa oraz przedostawaniem się płynu chłodniczego do układu smarowania. Otwiera się wówczas procedura obowiązkowego planowania głowicy.

Planowanie bloku/głowicy domowymi sposobami

Planowanie głowicy to proces obróbki powierzchni stykowej pomiędzy blokiem a głowicą silnika w celu przywrócenia pełnej szczelności. Można rozróżnić dwa główne typy planowania - mechaniczne (za pomocą frezarek i tokarek) oraz chemiczne. Ze względu na konieczność posiadania profesjonalnego sprzętu, mechaniczne planowanie wykonywane jest niemal wyłącznie w warsztatach samochodowych. Jednak planowanie głowicy metodą chemiczną, przy użyciu mieszanek żrących, może z powodzeniem wykonać każdy majsterkowicz w warunkach garażowych.

Kluczowe jest jednak zrozumienie, czym właściwie jest planowanie oraz poznanie zasad tego procesu.

Planowanie głowicy w domu? Nie daj się naciągać mechanikom!

Wielu mechaników samochodowych straszy klientów tym, że planowanie głowicy w domu jest niebezpieczne i nieskuteczne. Ma to na celu zachęcenie do skorzystania z usług serwisu. Jednak przy zastosowaniu odpowiednich środków chemicznych oraz dobrym przygotowaniu całego procesu, możliwe jest samodzielne planowanie silnika nie tracąc na jakości i gwarancji bezpieczeństwa.

Konieczne jest natomiast zaznajomienie się z wymaganą wiedzą teoretyczną oraz zgromadzenie niezbędnych materiałów i narzędzi.

Planowanie głowicy – co powinieneś wiedzieć

Planowanie nie jest procesem zbyt skomplikowanym, jednak by osiągnąć zamierzony efekt, wymaga przestrzegania odpowiednich wytycznych. Należy pamiętać o kolejności poszczególnych etapów pracy oraz stosować zalecane środki chemiczne w zadeklarowanych proporcjach.

Przed rozpoczęciem prac, warto też samemu zweryfikować czy faktycznie występuje konieczność planowania głowicy. Obniżona kompresja czy przebicia płynu chłodniczego nie zawsze są wyłącznie winą nieszczelnego styku blok-głowica.

Czym jest planowanie głowicy?

Planowanie głowicy to mechaniczne lub chemiczne wyrównanie powierzchni bloku i głowicy silnika. Chodzi o usunięcie nierówności, zadziorów, rys oraz innych defektów, które powodują obniżenie szczelności i w konsekwencji spadek osiągów całej jednostki napędowej.

Planowana jest zawsze tylko część bloku z którą styka się głowica - nie dotyczy ścianek cylindrów czy korbowodów.

Procedura ma na celu przywrócenie nominalnych prześwitów pomiędzy tłokami a ściankami cylindrów.

Dlaczego ów proces jest konieczny?

Spadek kompresji, utrata mocy, zwiększone zużycie paliwa czy mieszanie się płynów roboczych to najczęstsze objawy wymagające planowania głowicy.

Należy jednak zaznaczyć, że nie są to jedyne możliwe przyczyny tych usterek. Występowanie płynu chłodniczego w oleju może być spowodowane również uszkodzeniem uszczelki pod głowicą. Natomiast obniżona kompresja może wynikać z już zużytych pierścieni tłokowych.

Dlatego przed przystąpieniem do planowania, konieczne jest dokładne zdiagnozowanie źródła problemu. Dopiero potwierdzenie, że przyczyną jest nieszczelność podgłowicowa upoważnia do rozpoczęcia procedury planowania bloku/głowicy.

Kiedy przeprowadzany jest proces planowanie głowicy?

Planowanie głowicy z uwagi na wysoki koszt, zazwyczaj wykonywane jest tylko wtedy, gdy silnik wykazuje wyraźne oznaki problemów z kompresją i uszczelnieniem.

Z reguły nie jest to zabieg profilaktyczny. Wyjątkiem są jednostki pracujące w ekstremalnych warunkach np. wyczynowe silniki rajdowe, gdzie dąży się do maksymalnego bezpieczeństwa.

Na pewno należy przeprowadzić planowanie w razie pierwszych oznak przebijania głowicy lub konieczności jej ponownego montażu. Zazwyczaj zachodzi to po 100-150 tys. kilometrów przebiegu.

Na czym polega planowanie głowicy?

W zależności od rodzaju planowania głowicy na mechaniczną albo chemiczną obróbkę powierzchni stykowej, proces ten wygląda nieco odmiennie.

Planowanie mechaniczne polega na ściągnięciu w odpowiednio wyliczonej ilości naddatku materiału w defektach. Wykonywane jest specjalnymi frezarkami na 

tokarkach z dużą precyzją, tak aby osiągnąć zakładaną płaszczyznę i równość całego obszaru styku blok-głowica.

Natomiast planowanie chemiczne polega na stopniowym żrącym działaniu odpowiednich mieszanek na nierówności, wżery i zadziory. Powoduje to ich wyrównanie, bez ryzyka przekroczenia dopuszczalnych parametrów ubytku materiału.

Niezależnie od stosowanej metody, proces planowania przeprowadzany jest dwuetapowo. Najpierw obrabiana jest powierzchnia bloku, a następnie dopasowywana do niej głowica. Tylko takie działanie zapewnia pełne dopasowanie oraz osiągnięcie zakładanych celów.

Istotne jest również dokładne oczyszczenie obu elementów przed i po planowaniu, kontrola uzyskanych wymiarów, a na koniec weryfikacja szczelności zmontowanej głowicy np. za pomocą manometru sprawdzającego kompresję.

Jak widać, planowanie głowicy nie należy do najprostszych prac, jednak może być wykonane we własnym zakresie. Wymaga to jedynie dobrej znajomości procesu i technologii oraz zachowania odpowiednich środków ostrożności.

Mam nadzieję, że powyższy artykuł pozwolił zrozumieć zasady planowania głowicy oraz potrzebne przygotowania do samodzielnego wykonania tego zabiegu. W razie wątpliwości, zawsze najlepiej skorzystać z usług profesjonalnego serwisu samochodowego.

Przeczytaj również

Bindowanie domowym sposobem